نقد فیلم علمی-تخیلی «زمینِ سرگردان»
«زمین سرگردان»، فیلمِ اقتباسی از داستان «سیشین لیو» که تقلای بشر را برای هدایت زمین به خانه‌ای جدید را نشان می دهد، از سوی نتفلیکس به نمایش در خواهد آمد. علی‌رغم برخی اشتباهات علمی موجود در فیلم، میتوان نمره قبولی را به آن داد. آنها داستانی را روایت می کنند که در آن خورشیدِ در حال مرگ به مرز انفجار خواهد رسید؛ و انسان خیلی زود باید خانه جدیدی برای زمین بیابد؛ در واقع این تنها راهی است که میتوان تمدن بشر را از خطر انقراض نجات داد.
در این فیلم می بینیم که زمینیان در پروژه‌ای به درازای ۲۵۰۰ سال تحت عنوان «زمین سرگردان» دست به دست هم می دهند، تا بشر را از این بلا نجات دهند. در این فیلم، کاراکترها در حال تلاش برای هدایت زمین به منظومه ستاره‌ای جدید هستند. این نخستین فیلم ساخت چین است که بودجه کلانی برایش در نظر گرفته‌اند.
از زمان اکران آن در پنجم فوریه، این فیلمِ ۵۰ میلیون دلاری توانسته بیش از ۶۰۰ میلیون دلار در بازار فروش بدست بیاورد. لذا یکی از معدود فیلم‌های ممتاز و پرفروش در سطح کشور چین هم برشمرده می شود. فروش این فیلم در آمریکا هم خوب بوده است. در این فیلم، آینده بدی برای زمین تصور می شود. در ابتدای فیلم، زمین در دوره سرد و یخبندان به سر می برد، انسان‌ها در مکان‌های زیرزمینی سکونت گزیده‌اند و یک نسل از انسان هیچگاه آسمان، کوه‌ها یا اقیانوس‌ها را ندیده است. این همان داستان بقاست. برای پیشگیری از نابودی توسط خورشید به هنگام انفجارش، دولت متحده زمین با استفاده از سنگ‌های حاصل از کوه‌ها موفق به ساخت ۱۰ هزار موتور پیشران شده است تا زمین را به طور آهسته از مدارش بیرون کند. در بخشی از این پروژه، از جاذبه عظیم سیاره مشتری برای هدایت زمین به بیرون از منظومه‌شمسی استفاده می شود.
خب شاید بپرسید آیا تمدن‌های پیشرفته می توانند به همین سادگی مردمان خود را به جای دیگری در فضا منتقل کند؟ فیلم پاسخی برای این سوال نمی دهد، اما داستان اصلی “سیشین لیو” توضیح می دهد که بشر هنوز قادر نیست فضاپیمایی بسازد که از سرعت لازم برای سفر به سیاره‌های قابل سکونتِ شناخته شده داشته باشد. انتقال زمین هم هنوز بخشی از این ناشدنی‌هاست. چه اتفاقی برای خورشید افتاده که باعث نابودی زودهنگام آن شده است؟ هنوز این مسئله نامعلوم است، اما حداقل این مسئله به نوعی قابل توجیه است. آنچه در بخش‌های بعدی اتفاق می افتد، به دور از علم و کاملا تخیلی است. افزایش ناگهانی جاذبه مشتری، یک سمت از زمین را در مقایسه به سمت دیگر، بیشتر هُل می دهد و زلزله‌های هولناکی را پدید می آورد. بیشتر دستگاه‌های پیشران از کار می افتند و منجر به برخورد زمین به مشتری می شوند.
«لیو کی» و خواهرش «هان دودو» که از زندگی مشقت‌بار در زیر زمین به ستوه آمده‌اند، در زمان برخورد احتمالی زمین به مشتری، از زیر زمین به سطح آمده و فعالیت‌هایشان را آغاز می کنند. یک تیم نجات در تلاش است تا موتورهای رانشگر را به کار بیندازد. زمین بیش از اندازه به سیاره مشتری نزدیک شده است. حتی در صورت کارکرد موتورها، برخورد اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. دولت به مردم می گوید خودشان را برای هفت روز آخر زندگی‌شان آماده کنند. اما زندگی انسان در جای دیگری ادامه خواهد یافت. از سال‌ها قبل، دولت خود را برای روز واقعه آماده میکرده است.
در همین راستا، یک ایستگاه فضایی را هم مجهز ساخته است. در این ایستگاه، جنین انسان و DNA انسان، گیاهان و حیوانات نگهداری شده است. لیو و تیمش در می یابند که اتمسفر مشتری در حال حاضر احتراق‌پذیر است؛ چرا که با اکسیژنِ موجود در اتمسفر زمین ادغام شده است. در چنین شرایطی، احتمال بروز انفجاری مهیب در مشتری دور از انتظار نیست و امواج آن زمین را به مسیری دیگر هدایت می کند.
پدرِ لیو که فضانورد ایستگاه فضایی است، وسیله نقلیه‌ای مملو از سوخت را به سمت حریق میراند. او در میان حریق از دیده‌ها پنهان می شود. فیلم رویکرد بسیار جاه طلبانه‌ای را در پیش می گیرد و صحنه‌های دراماتیک و داستانی بزرگ را تنها در دو ساعت به تصویر میکِشد. عملیات حریق، فداکاری، مرگ، فجایای شدید، شکست و موفقیت در این فیلم به خوبی نشان داده شده‌اند. نکته ناامیدکننده فیلم این است که از داستان اصلی چیکسین لیو خیلی فاصله گرفته و به نوعی مضمون اصلی داستان در فیلم گم می شود. لیو در فکر نابودی بشریت است. لیو در مصاحبه‌ای خاطرنشان کرد که چون انسان خودخواه است، تمدنِ وی در مقابل بلایای زیست محیطی یا هجوم بیگانگان دوام خواهد آورد. نویسنده داستان اخیرا اعلام کرده که مشکلی با فیلم ندارد و رضایت وی را جلب کرده است. در هر صورت، فارغ از تمام ایرادهایی که به این فیلم گرفته‌اند، امیدواریم از تماشای آن لذت ببرید.
