خوراکیهای شب چهارشنبه سوری
ایرانیان از قدیم آخرین چهارشنبه سال را گرامی می داشتند و آن را جشن می گرفتند.سه شنبه شبهای آخر سال در گذشته ها حال و هوای دیگری داشت و این جشن و سرور با تنقلات، خوراکی و غذاهای مخصوص به خود همراه بود که تا به امروز استفاده از این غذاها مرسوم است،در ادامه به معرفی بخشی از این خوارکی ها می پردازیم:
آجیل چهارشنبه سوری
آجیل چهارشنبه سوری نشانهای از یمن و شگونی است و البته مهمتر از همه سلامتی. ۷ جور میوه خشک و خوراکی با ترکیب کشمش، نخودچی، توت، انجیر، خرما زرد، قیسی و باسلوق. این آجیل که به آجیل گهنبار هم معروف است شامل هفت مغز یا میوه خشک است: پسته، بادام، سنجد، کشمش، گردو، انجیر و خرما.
اما فلسفه انتخاب این خوراکیها و عدد ۷ هم برای خودش در سه شنبه آخر سال داستانی است. اولا که عدد ۷ از تعداد ستاره هفتگانه گرفته شده و نشانهای از این ستاره ها سر سفره مردم است.به امید رونق بخشیدن به کارهای کسی که هر کدام از تنقلات را به دهان میگذارد. اما از نظر سلامتی هم انتخاب این میوهها و خوراکیها بیحکمت نیست. آجیل چهارشنبه سوری را برای سلامت اندام هفتگانه بدن این طور انتخاب کردهاند. در نگاه قدیمیها مغز، قلب، کلیه، کبد، معده، روده و مثانه هفت عضو اصلی هستند که باید حسابی برای تقویت و سلامت آنها به فکر بود. برای همین انتخاب آجیلهای چهارشنبه سوری را هم به نیت سلامتی این اندامها انتخاب کردند. کشمش برای تقویت قوای ذهنی، نخودچی برای کلیه، توت برای تقویت و سلامت قلب، خرما مقوی معده، انجیر برای کبد، قیسی برای پاکسازی رودهها و باسلوق برای سلامت مثانه.
پلوی چهارشنبه سوری
قدیمیها شب چهارشنبه سوری پلوی معروفی داشتند به اسم «پلو هفت رنگ». داستان این است که پلو هفت رنگ از هفت جور پلو درست شده بود. ب پلوهایی مجزا از خرما، زیره، کشمش، شوید، عدس و لوبیا. البته بسته به توان مالی هر خانوادهای این پلوها میتوانست فرق کند. آلبالو پلو، سبزی پلو، رشته پلو و… هر کدام میتوانستند انتخابی برای سفره هفت رنگ باشند. مهم فقط هفت جور پلو درست کردن بود و اما امروزه ایرانی ها بیشتر از رشته پلو و یا سبزی پلو استفاده می کردند.
آش چهارشنبه سوری
بیشتر مردم مناطق ایران در شب چهارشنبه آخر سال آش درست میکنند. بعضیها هم در چهارشنبه آخر ماه صفر. بیشتر هم کسانی این آش را میپزند که بیماری در خانه دارند و شفای او را در سال جدید میخواهند. هنوز معلوم نیست که رسم خوردن آش در شب چهارشنبه سوری از چه زمانی وارد فرهنگ ایرانیها شده است.
امروزه نیز مردم شهرهای مختلف کشور در سه شنبه آخر سال آشهای مختلفی میپزند. مازندرانیها آش ترش دارند که ۷ میوه ترش توی آن است و اردبیلیها هم آش میوه.