والدین باید اصول شاد زیستن را به کودکانشان آموزش دهند
نصیب بردن از شادی به عوامل مختلفی بستگی دارد زیرا بچه ها اغلب تصور می کنند سرگرمی و تفریح و جامه عمل پوشاندن به خواسته های خود مهم ترین کار دنیاست و طوری عمل می کنند که گویی مرکز دنیا هستند و اگر دنیا کمی مطابق میلشان نباشد، به سرعت دچار اندوه و ناامیدی می شوند. از سوی دیگر اغلب والدین نیز با حمایت بیش از حد از فرزندان خود اجازه کسب تجربه های مفید و لذت ناشی از آن ها را دریغ می کنند و برای کسب شادی بچه ها اغلب از خواسته های خود می گذرند و زمانی که بچه ها به هر دلیلی به اندازه کافی شاد نباشند، احساس گناه می کنند.
گاه والدین تصور می کنند شاد و شنگول و یا غرغرو بودن کودکان به فطرت آن ها برمی گردد. در حالی که چنین نیست و طبق شواهد علمی این والدین هستند که نقش موثری در شاد بودن یا شاد نبودن کودکان خود دارند.
همه والدین می خواهند فرزندانی شاد داشته باشند. فرزندانی که از زندگی و امکاناتی که در اختیار دارند و محیطی که در آن حضور دارند، لذت ببرند. البته نصیب بردن از شادی به عوامل مختلفی بستگی دارد زیرا بچه ها اغلب تصور می کنند سرگرمی و تفریح و جامه عمل پوشاندن به خواسته های خود مهم ترین کار دنیاست و طوری عمل می کنند که گویی مرکز دنیا هستند و اگر دنیا کمی مطابق میلشان نباشد، به سرعت دچار اندوه و ناامیدی می شوند. از سوی دیگر اغلب والدین نیز با حمایت بیش از حد از فرزندان خود اجازه کسب تجربه های مفید و لذت ناشی از آن ها را دریغ می کنند و برای کسب شادی بچه ها اغلب از خواسته های خود می گذرند و زمانی که بچه ها به هر دلیلی به اندازه کافی شاد نباشند، احساس گناه می کنند.
گاه والدین تصور می کنند شاد و شنگول و یا غرغرو بودن کودکان به فطرت آن ها برمی گردد. در حالی که چنین نیست و طبق شواهد علمی این والدین هستند که نقش موثری در شاد بودن یا شاد نبودن کودکان خود دارند.
اهمیت شادی
محققان می گویند فرزندان با اعتماد به نفس کافی، خوشبین و منعطف می توانند باعث شادی خود و خانواده در زندگی شوند. شادی در زندگی کودکان نه یک امر مقطعی بلکه امری دیرپا و تاثیرگذار در زندگی است که تمامی ابعاد زندگی فردی و اجتماعی آن ها را دربر می گیرد. به نوشته سایت «کیدزهلث» احساس شادی با بیماری جسمی کمتر، روابط بین فردی بیشتر و بهتر، موفقیت های تحصیلی و شغلی، کسب رضایت از زندگی و کاهش احتمال افسردگی و استرس در دوران بزرگسالی ارتباط مستقیمی دارد. محققان می گویند والدین نمی توانند با توجیه های مختلف نقش خود را نادیده بگیرند زیرا در واقع احساسات منفی حالتی مسری دارد و حتی با وجود فراهم آوردن امکانات مالی برای کودک، به او منتقل می شود.
طبق تحقیقی که در مجله انجمن پزشکی آمریکا چاپ شد مشخص شد که روحیات والدین ارتباط مستقیمی با داشتن فرزندانی شاد در زندگی دارد و مادران افسرده و خموده هرگز نمی توانند بچه هایی شاد داشته باشند. کارشناسان دریافتند در صورتی که مادران افسرده درمان شوند می توان به بازگشت شادی به زندگی کودکان امیدوار بود. در یک کلام مادران افسرده، کودکان افسرده تربیت می کنند.
آموزش شادی
حال باید پرسید آیا شادی یاد دادنی است؟ و چگونه می توان شادی را به کودکان آموزش داد؟ برای پاسخ به این سوالات با دکتر نسرین امیری، فوق تخصص روانپزشکی کودک گفت وگو کرده ایم. وی در این باره می گوید: احساس شادی مثل دیگر احساسات ما جزئی طبیعی از زندگی است که اغلب در گیر و دار ده ها مسئله تربیتی فراموش می شود. خوب است بدانید شاد زیستن هنر است و نیاز به آموزش دارد. ممکن است بسیاری تصور کنند شاد بودن احساسی است که خود به خود به وجود می آید اما این طور نیست و نیاز به آموزش دارد. یکی از این روش ها الگوبرداری است. والدین خود باید شاد باشند تا بچه ها با الگو قرار دادن آن ها شاد بودن را بیاموزند. این که بسیاری از والدین نگران هزار و یک مسئله ریز و درشت در زندگی هستند و از بچه ها می خواهند شاد باشند، مشکلی را حل نمی کند. وقتی کودکان شاهد دل نگرانی ها، غصه ها و ناراحتی های والدین باشند مدل رفتاری آن ها را تقلید می کنند و به گفته های آن ها اعتنا نمی کنند.
گاه والدین مشکلات خود را از بچه ها پنهان و اظهار می کنند که این مشکلات به شما ربطی ندارد و خودمان می توانیم آن ها را حل کنیم. در حالی که فشاری که باعث ناراحتی و اندوه والدین می شود، به بچه ها تسری پیدا می کند و آن ها را به طور غیرمستقیم درگیر می کند. گاهی اوقات کمک گرفتن از اعضای خانواده برای حل یک مشکل، کاری مسرت بخش است و بچه ها در کنار والدین بهتر می توانند شادی را به دست آورند. دکتر امیری درباره حل مشکلات مالی می گوید: گاه مشاهده می شود که در بسیاری از خانواده ها والدین به تنهایی بار مشکل را به دوش می کشند و سعی می کنند امکانات مالی بچه ها را طبق نظر آن ها فراهم کنند.در چنین شرایطی آن کودک با وجود داشتن امکاناتی که می خواسته شاد نیست زیرا والدین او شاد نیستند.
حال اگر والدین امکانات مالی را طوری تقسیم بندی کنند که خود نیز از آن بهره ببرند، بهتر می توانند شادی را برای کودک خود به ارمغان آورند.گاه لازم است که والدین از برخی ظواهر و خریدهای افراطی برای صدمه نزدن به شادی خانواده و کاهش فشارهای مالی چشم پوشی کنند تا در عوض بچه های شادتری داشته باشند. حتی بسیاری از کارهای استرس زا و پرفشار، شادی را از کودکان می گیرد که اگر از آن ها چشم پوشی کنند هیچ لطمه ای به خانواده و کودکان نمی خورد.والدین باید تلاش کنند اصول شاد زیستن را به کودکان آموزش دهند یعنی آن چیزهایی که شادی حقیقی است به کودکان بشناسانند.
یکی از راه های شاد بودن دانستن قدر نعمت سلامت است. والدینی که قدر نعمت سلامت را ندانند قطعا نخواهند توانست شادی داشتن این نعمت را به فرزندان خود بیاموزند. یکی دیگر از آن ها شکرگزاری برای نعمت هایی است که داریم. شاکر بودن، چشم ما و کودکانمان را به نعمت هایی که داریم باز می کند و ما را سپاسگزار می کند.گاه اهمیت دادن به کار مورد علاقه کودکان می تواند برای آن ها شادی آور باشد بنابراین بهتر است والدین مواردی که کودک را شاد می کند شناسایی و سعی کنند از این طریق به او در شاد بودن یاری برسانند.وی درباره سنت خوب چهارشنبه سوری و خاطرات تلخ سال های گذشته می گوید: متاسفانه غفلت ما بزرگ ترها از این سنت باعث شده سنت چهارشنبه سوری که در واقع یک سنت خوب و پسندیده است تبدیل به یک معضل شود.
این سنت خوب از کنار هم بودن و شاهنامه خوانی و حافظ خوانی به آتش بازی تبدیل شده و این قطعا تقصیر ما بزرگ ترهاست زیرا این سنت را به طور کامل به نسل جوان معرفی نکرده ایم. توصیه ما به خانواده ها این است که مراسم چهارشنبه سوری را به طور کامل و مطابق با سنت های ایرانی و کهن آن به جا آوریم، در حال حاضر در شب چهارشنبه سوری والدین هر یک مشغول کار خود هستند و بچه ها ناگزیر به دعوت دوستان به کوچه و خیابان می روند و آتش بازی می کنند.
