سنت دیرینه شیرازیها در ماه رمضان
رسوم ماه رمضان در استان فارس
مردم استان فارس ماه مبارک رمضان را با آداب و رسوم خاصی آغاز و به پایان می برند آدابی که از جمعه آخر ماه شعبان آغاز و تا جمعه آخر ماه مبارک رمضان ادامه دارد.
رسم کلوکاندازون
در استان فارس و به ویژه شهر شیراز رسم بر این است که آخرین جمعه ماه شعبان که به کلوکاندازون معروف است مردم به دامان طبیعت،گردشگاهها، کوه و باغها رفته و به تفریح و شادی میپردازند.
اگر در بین افراد فامیل کدورتی وجود دارد در مراسم کلوکاندازون و پیش از آغاز ماه مبارک رمضان این کدورت را برطرف میکنند.
کلوکاندازون سنت دیرینه شیرازیها در ماه رمضان
مساجد دو هفته قبل از ماه رمضان غبارروبی و عطرافشانی شده و مردم قبل از ماه مبارک رمضان یعنی هفته آخر ماه شعبان به مساجد رفته و به نظافت آنجا میپردازند.
در شیراز به این دلیل که معمولا گنجایش شبستانهای مساجد به نسبت جمعیت بسیار کم و محدود است در حیات بیشتر این مساجد چادر نصب میشود.
این چادرها در تابستان سبب جلوگیری از نور آفتاب، گرما و خنکی محیط شده و در زمستان نیز از ورود سرما جلوگیری میکند.
در نقاط مختلف استان فارس در گذشته معتمدان محل پس از دیدن ماه آن را به سایرین خبر میدادند.
عموما مردم استان فارس و شیراز روزه خود را با انواع عرقیات گرم مثل گاوزبان، طارونه، نسترن، بهار نارنج،گلاب و یا شیر و خرما باز میکنند، علاوه بر این بانوان شیرازی انواع ترشی، مربا و نانهای مختلف را برای رمضان آماده میکنند.
غذاهای معروفی که در ماه رمضان در شیراز تهیه میشود قنبر پلو، کلم پلو و کوفته هلو است و نان گتک، یوخه، نان چایی، تر حلوا، رنگینک و زولبیا بامیه شیرازی نیز بر سر سفره افطاری گذاشته میشود.
در استان فارس و شهر شیراز در قدیم رسم بر این بود که با یک ساز مخصوص مردم برای سحر بیدار میشدند این رسم هنوز هم در برخی شهرستانها وجود دارد.
افطاری دادن در ماه رمضان به ویژه در محافل خانوادگی و به صورت دسته جمعی در شیراز بسیار مرسوم است.
میهمان شدن بر سر سفره افطار و افطار کردن دسته جمعی حتی در فصل تابستان در فضاهای سبز و پارکها از دیگر رسوم مردم شیراز است.
رسم روزوالون
روزوالون رسم زیبای شیراز یهاست که بر اساس این رسم خانواده تازه داماد در سینیهای مخصوص انواع شیرینی، نبات، نقل و افطاری برای خانواده عروس میفرستند.
یکی از نکات جالب در آداب و رسوم ماه رمضان این است که در بعضی از مساجد شیراز شب زندهداری در همه شبهای ماه مبارک رمضان برگزار میشود و این رسمی که از قدیم باب بوده و با اینکه تعداد این مساجد زیاد نیست، اما با این حال سالهای سال است که جمعی از مومنان در این اماکن هر شب احیا گرفته و مشغول تلاوت قرآن، دعای شریف ابوحمزه ثمالی و جوشن کبیر میشوند.
در ماه مبارک رمضان و در سالهای گذشته جمعی از مومنان به دلیل کمبود قرآن نسبت به جمعیت مردم قرآن تهیه کرده و برای استفاده مردم وقف مساجد میکردند و به جرات میتوان گفت که ماه رمضان بهار قرآن در شیراز بوده است.
رسم جمعهالوداعی
رسم جالبی که تنها در شیراز برگزار میشود جمعه الوداعی است که بانوان شیرازی در جمعه پایانی ماه رمضان پس از راهپیمایی روز قدس به مسجد فتح و مسجد جامع عتیق شیراز رفته و دعا کرده و قرآن میخوانند و حاجات خود را از خداوند میطلبند.
در عید سعید فطر نیز مردم شیراز پس از برگزاری نماز مخصوص عید فطر و دعای وحدت به منزل بزرگترها رفته و با جمع شدن دور هم به شادی میپردازند.